Paczkowski Stefan Gabriel (1883–1957), inżynier, działacz ruchu zawodowego i Chrześcijańskiej Demokracji, poseł na Sejm RP. Ur. 17 III w Pelplinie w pow. tczewskim, był synem Stanisława, lekarza kurii biskupiej i kapituły katedralnej w Pelplinie, i Franciszki z domu Rhode. Nauki pobierał w gimnazjum w Pelplinie i Kolonii. W Kolonii ukończył gimnazjum i wyższą szkołę budowy maszyn. Jednoroczną służbę wojskową odbył w 9. p. artylerii ciężkiej w Kolonii. Tam też rozpoczął pierwszą pracę w biurze technicznym firmy P. Katza (1907–9). W r. 1909 przeniósł się do Warszawy, gdzie objął stanowisko inżyniera w fabryce przyrządów ogrzewania centralnego «Drzewiecki i Jeziorański». Do wybuchu pierwszej wojny światowej pracował w firmach «L. N. Nitsch» w Krakowie i «C. Siegel» w Rewlu (Tallin); podczas pobytu w Rewlu brał udział w pracach komitetu pomocy dla jeńców wojennych. Następnie był internowany przez władze rosyjskie w guberni archangielskiej. W r. 1919 P. powrócił do kraju i podjął pracę w Głównych Warsztatach Kolejowych w Poznaniu jako kierownik działu wagonowego. W l. 1921–2 był referentem w Departamencie Mechanicznym Min. Komunikacji. W kwietniu 1922 delegowany został do Katowic do grupy organizacyjnej inż. Bogusława Dobrzyckiego (kierownika Wydziału Kolejnictwa przy Komisariacie Górnego Śląska), która miała za zadanie przejęcie w ręce polskie kolei oraz organizowanie dyrekcji. Objął kierownictwo decernatu warsztatowego i materiałowego w Katowicach. Pracował tu do chwili wyboru na posła w listopadzie 1922.
P. działał w Polskim Związku Kolejowców (PZK), w którym był członkiem poznańskiego Zarządu Okręgowego, a od r. 1922 członkiem zarządu głównego. W l. 1924–5 pełnił funkcję przewodniczącego Wydziału Wykonawczego PZK. Od r. 1920 należał do Narodowo-Chrześcijańskiego Stronnictwa Pracy (NChSP). Założył koło polityczne kolejarzy przy NChSP. W r. 1922 wybrany został z listy państwowej nr 8 Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej do Sejmu RP. W Sejmie był członkiem klubu Chrześcijańskiej Demokracji (ChD) i członkiem jego komisji parlamentarnej. Wchodził w skład Rady Naczelnej ChD. W Sejmie brał udział w Komisjach Komunikacyjnej i Robót Publicznych. W swych wystąpieniach domagał się opracowania jednolitego programu wyszkolenia pracowników kolei, powołania techników kolejowych oraz przygotowania ustawy o kasach chorych. W maju 1925 przedstawił projekt ustawy o pragmatyce dla pracowników kolei (wcześniej brał udział w przygotowaniu tej ustawy na forum związkowym). W połowie 1927 r. złożył mandat poselski i wrócił na stanowisko naczelnika Wydziału Zasobów w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych (DOKP) w Katowicach, na którym pozostał do wybuchu drugiej wojny światowej. Pisał artykuły na temat kolejnictwa w pismach „Kolej Polska” i „Kolejowiec Polski”. Działał m. in. w Aeroklubie Śląskim (prezes), Rodzinie Kolejowej, Kolejowym Przysposobieniu Wojskowym. We wrześniu 1939 został ewakuowany najpierw do Krakowa, a następnie do Lwowa. Stąd w r. 1941 powrócił do Katowic. Przez okres okupacji pracował w niemieckim biurze technicznym. Wraz z Pawłem Ścierskim założył tajną organizację kolejową, podporządkowaną Związkowi Walki Zbrojnej (ZWZ). Zadaniem organizacji było prowadzenie wywiadu kolejowego, pomoc rodzinom uwięzionych kolejarzy, przygotowywanie kadry kolejowej. P. podlegał komendantowi ZWZ d/s Kolejnictwa Stanisławowi Lis-Dobieszowi. Wchodził w skład Delegatury Rządu na okręg śląski.
Po wyzwoleniu P. 5 II 1945 objął stanowisko naczelnika Służby Zasobów w DOKP w Katowicach. Zorganizował służbę zaopatrzeniowo-materiałową i przyczynił się do odbudowy zniszczonych przez wojnę urządzeń kolejowych. W sierpniu 1949 został powołany do udziału w pracach Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego nad przygotowaniem zasad funkcjonowania gospodarki materiałowej w Polsce. W r. 1951 przeszedł na emeryturę. Pracował jeszcze na pół etatu w Biurze Projektów Miasto-Projekt jako starszy weryfikator projektów centralnego ogrzewania i wodno-kanalizacyjnych. P. przyczynił się do reaktywowania po wojnie Aeroklubu Śląskiego i był jego wiceprezesem. Zmarł po długiej chorobie serca 27 I 1957 w Katowicach. Odznaczony był m. in. Krzyżem Kawalerskim Polonia Restituta (1937).
Ożeniony w r. 1924 z córką przemysłowca, właściciela Fabryki Maszyn Rolniczych w Śremie, Stanisławą z Malinowskich (ur. 1895), P. pozostawił syna Zbigniewa Stefana (1926), ekonomistę, i córkę Bożenę (ur. 1929), ekonomistę.
Mościcki–Dzwonkowski, Parlament RP 1919–27 (fot); Rzepeccy, Sejm i Senat 1922–7, s. 355 (fot.), 370, 464, 466; – Bełcikowska A., Stronnictwa i związki polityczne w Polsce, W. 1925 s. 137, 138, 665, 694; Dobrzycki B., Rys historyczny przejęcia polskich kolei na Górnym Śląsku, P. 1923 s. 26; Hass L., Organizacje Zawodowe w Polsce 1918–1939, W. 1963; Janke-Walter Z., W Armii Krajowej – w Łodzi i na Śląsku, W. 1969; Kieszczyński L., Kronika ruchu zawodowego w Polsce 1808–1939, W. 1972; Krzywobłocka B., Chadecja 1918–1937, W. 1974; – Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1935, W. 1935 s. 203; toż 1937, W. 1937 s. 183; toż 1939, W. 1939 s. 260; Spraw. stenogr. Sejmu, 1922–27; – „Kolejowiec Pol.” 1922 nr 8 s. 8, 1924 nr 7 s. 3, nr 8, 1925 nr 9 s. 4–7; – Arch. Państw. w P.: Kartoteka ewidencji ludności; – Informacje córki Bożeny Paczkowskiej z Katowic.
Zygmunt Kaczmarek